De Wever zwijgt: totaal andere aanpak van coalitievorming dan zes jaar geleden

Voor een voorbeeld van die andere aanpak moeten we anderhalve week teruggaan. Toen gingen de actiegroepen Ringland en stRaten-generaal bij Bart De Wever op de koffie. Enigszins ironisch, want in 2012 haakte Groen nog af omdat De Wever vasthield aan de Oosterweelverbinding en van geen alternatieven van burgerbewegingen wou weten.

In onze krant verklapte Manu Claeys (stRaten-generaal) vorige zaterdag al dat hij De Wever het idee aan de hand had gedaan om werkbanken op te richten voor thema’s waarover mogelijke coalitiepartners het nu nog grondig oneens zijn. Zoals: wijkcirculatieplannen en veilig fietsbeleid. 

“Een beetje al lachend suggereerde ik de burgemeester om zo’n methode ook te gebruiken voor een heikel punt als het hoofddoekenverbod. Het neemt niet weg dat ik een goed gevoel overhoud aan dat gesprek. Er is naar ons geluisterd. Vóór de gemeenteraadsverkiezingen hebben we met de actiegroepen een memorandum aan alle partijen overhandigd met daarin de grote lijnen van het Toekomstverbond (waarin overheid en burgerbewegingen afspraken maakten voor de uitrol van de Oosterweelverbinding, red.). Ná 14 oktober hebben we De Wever verteld dat er van dat memorandum zoveel mogelijk in het bestuursakkoord zou moeten komen.”

Politicoloog Dave Sinardet (UAntwerpen) gelooft niet in het idee van Claeys om met werkgroepen een diepe ideologische kloof dicht te rijden nadat al een bestuursakkoord is gesloten. “Dan blijft een hoofddoekenverbod eigenlijk behouden en moet een partij als Groen die daar zwaar tegen gekant is, op basis van een werkbank en een mogelijk compromis in een bestuur stappen. Let wel, het is logisch dat je niet elk wijkcirculatieplan in Antwerpen in een bestuursakkoord vastlegt. Je kunt die plannen uitwerken in de loop van de legislatuur, al moeten de coalitiepartners het principieel wel eens zijn.”

De stilte van De Wever vindt Sinardet niet abnormaal. “Hij voelt aan dat er meer tijd nodig is om de dingen te laten rijpen. Groen zei voor de verkiezingen: ‘Nooit met De Wever’. Daarna was dat standpunt toch al wat afgezwakt. Toch denk ik dat er geen akkoord met de partij van Wouter Van Besien inzit. Dan geef ik een coalitie met sp.a meer kans. Ik zie een interessante tegenstelling tussen Groen en sp.a. Vanuit N-VA-perspectief lijkt een akkoord met Groen op symbolisch vlak gemakkelijker. Groen is ook geen zuil en heeft de stad geen decennia lang bestuurd. Maar inhoudelijk liggen de kaarten moeilijk. Sp.a blijft symbolisch de aartsvijand uit het verleden, inhoudelijk zijn er wat meer raakpunten te vinden met N-VA.”

Maar ook dat blijft een lastig verhaal. “Een voortzetting van de huidige coalitie tussen N-VA, CD&V en Open Vld is voor mij een realistische optie”, zegt Sinardet. “Hoe dan ook zal de burgemeester stilaan toch een zet moeten doen. Of dat met een formatienota gebeurt? Ik kan me voorstellen dat het daarvoor te vroeg is. Dan vermijdt De Wever dat er al iemand afvalt. Om de druk op CD&V en Open Vld hoog te houden, is het niet zo interessant om nu al bepaalde pistes op te doeken.”

Intussen wachten Groen, sp.a, CD&V en Open Vld op een initiatief van de formateur. “Hij bepaalt het tempo”, klinkt het bij de liberalen. “Volgende week zal hij zijn puzzel wel hebben gelegd”, luidt het in socialistische kringen. Discreet. Voorlopig het ordewoord in Antwerpen.